Mat 21 | GDR | STEP | Ɨ Yesu dɨde Tina bꞌauyaena rɨga ket Yerusalem taun wuswus wa aukɨto dɨde ket opento de Betpage tungg wa rɨna re Olib dorɨnd yɨbnonj. Ɨ ɨngkenaemb ket re Yesu Tina nɨmog bꞌauyaena rɨga etmɨkitonj,

Matthew 21

Yesu Yerusalem Taun wa Bꞌɨgaronj

(Mak 11:1-11; Luk 19:28-40; Yoan 12:12-19)

1 Ɨ Yesu dɨde Tina bꞌauyaena rɨga ket Yerusalem taun wuswus wa aukɨto dɨde ket opento de Betpage tungg wa rɨna re Olib dorɨnd yɨbnonj. Ɨ ɨngkenaemb ket re Yesu Tina nɨmog bꞌauyaena rɨga etmɨkitonj, 2 Ton ket ten amnonj da, “Wɨn eka onggɨt tungg wa rɨnte re wa wɨp ke yɨbɨm! Ra wɨn onggɨt tungg wa bꞌɨtgarya, odenja wɨn yɨpa mogyat dongki todarya dor ti bꞌɨga kɨma rɨnto re kai ke wulɨm pɨlɨnd ɨjobɨki wɨbɨm. Sɨ wɨn ket kai ɨtrekya dɨde teiya dor Kor pɨlwa. 3 Ɨ ra yɨpa rɨgat wen tarkis da, ‘Wɨn nangga pae odede yomnɨkya?’ wɨn bꞌogla wumɨr omnya dor da, ‘Yonggyam osiemb dongki mogbɨga singi i amɨny ingawam.’ Ɨ ra wɨn yɨt opurena seg taya, ɨtemb rɨga odenja i tetmɨkis dor dɨkɨnd.” 4 Ɨ ɨtemb mɨle aukonj re onggɨt mana da ɨdenat ɨtemb bage yɨt rɨrɨrkɨp tainy bageyam waina opureni yɨtkak da,

5 “Wɨn Siyonɨnd, ɨt re Yerusalem taun, wumɨr womna,
Yɨr de, moina King ɨte ik mor pɨlwa,
Ton Tilenggyam gou wa ainy,
sɨ Ton angis re yɨpa dongki kumb nate,
ajɨ ama de gasa iyenapu bꞌanggamna bꞌɨga,
ɨtemb re bꞌɨgayam dongki kumb nate.”
6 Sɨ osiemb nɨmog bꞌauyaena rɨga ekonda dɨde ket ton kea onggɨt yɨt rɨrɨrɨnd gasa amnɨkinonda rɨja na re Yesu ten engawonj. 7 Ɨ ton ket ɨtomb dongki dɨde ti bꞌɨga teyonda Yesum pɨlwa dɨde ket towaina tumɨnd kobɨrgɨm osiemb dongki kumb wa aramkinonda. Seg Yesu ket dongki bꞌɨga kumb wa angitonj. 8 Ɨ rɨga bobo wɨngɨrɨnd jogjog rɨgap kea towaina tumɨnd kobɨrgɨm Tina menonpu nyawɨnd ondrɨka eito, ɨ dɨde kwa kea nɨnda jogjog rɨgap wulpip ɨpka eyento dɨde ket ondrɨka eito nyawɨnd ukoi ɨsnawa kɨma. 9 Ɨ rɨga bobo yepiya re Ti wɨp nata dɨde Ti kak nata wuwonj, ton bꞌokta ara kɨma ger ɨtanga yiyo da,

“Osanna, Yonggyam Dawidɨmna Bꞌɨgam pɨlwa!
Ɨta God ma bꞌogɨl Man kɨma
yete re Yonggyamɨm nyɨ kɨma ik!
Osanna pumbjog Godɨm pɨlwa!”
10 Ɨ re Yesu bꞌɨgaronj de Yerusalem taun wa, komkesa taun rɨgap ɨtemb taun guglam nena yomnɨko dɨde endento da, “Yetemb jɨ rɨga?” 11 Sɨ opimemb rɨga bobo yepiya re Yesu kɨma bꞌɨgarkɨto, ton mɨra amnento da, “Ɨtemb jɨ bageyam Yesu yete re ik Najaret tungg ke Galili eriya wɨngɨrɨnd.”

Yesu Yɨnamet Kɨl kesa Yomnonj

(Mak 11:15-19; Luk 19:45-48; Yoan 2:13-22)

12 Ɨ ket Yesu bꞌɨgaronj yɨnamet kara wɨngɨr wa. Ɨ Ton ket eaukeninonj komkesa rɨga yepiya re Godɨm sɨ gasa asogenento dɨde imda eyenento yɨnamet aband. Ɨ dɨde ket Ton gu engendurkena eyeninonj wulkɨp sensi omnenapu kasa rɨkɨnd re bꞌengabenga wulkɨp wekenonj osogam, dɨde yɨnamet teks wulkɨp imdam, dɨde Godɨm sɨ gasa gimai osogapu kasa. 13 Ɨ ket Yesu ten amninonj da, “Yɨna peband ɨja emb jɨ yɨnamet gatab ɨrɨki yɨbɨm da,

‘Rɨgap bꞌogla Koina met yagenae yɨr opmitenapu met keꞌ.
Ajɨ wɨnpim ɨtemb yɨnamet wɨp yomnɨkya da raskol waina wɨmenapu pɨpmet e.”
14 Ɨ ket yɨrdɨdɨ rɨga dɨde gomgom rɨga tuwonj Yesum pɨlwa yɨnamet aband, sɨ ket Yesu ten esakenjinonj. 15 Ajɨ re yɨna mopyam sɨ rɨga dɨde Ju rɨga waina gog ouyaena rɨgap yɨr angto opimemb kɨd kesa kɨma mɨle rɨna re Yesu amnɨkinonj dɨde bꞌɨga sobijog yepiya re bꞌokta ara kɨma ger atangto yɨnamet aband da, “Osanna Dawidɨm Bꞌɨgam pɨlwa,” ton ma sobijog na komliu aukɨto. 16 Seg ton ket Yesund yomno da, “Ke man utkundenyɨt nangga im onggɨt bꞌɨgap apurenanj?” Sɨ Yesu ten esmonggainonj da, “Owɨ, ke. Rɨngma, ma wɨn maka yɨna peband yogenkonda odede yɨtkak? Sɨ yɨna pebat yindeny da,

‘Ma Man kea Mornɨm angonjeninot
bꞌɨga sobijog dɨde papa bꞌɨga waina tugɨm ke esourena ger ɨtangam?’”
17 Seg ket Yesu ten erarinonj dɨde ket opendonj taun bau wa. Ɨ Ton ket yikonj Betaniya tungg wa dɨde ademb de ket yɨpa yɨt wegonj.

Yesu Yɨpa Pig Wul Sake Yomnonj

(Mak 11:12-14, 20-24)

18 Ɨ ɨspari ke ket sɨtawarjogɨnd re Yesu ɨtendonj Yerusalem taun wa, nyawɨnd Ton ket kea owoupa awonj. 19 Sɨ re Yesu yɨr yongonj yɨpa pig wul nya yurund, ɨ Ton ket demb de yikonj onggɨt pig wul mop wa. Ajɨ Ton makwa nangga pig kɨp na yɨr anginonj onggɨt pig wul nanggɨm pɨlɨnd ajɨ ɨna rom nena wekenonj. Ɨ Ton ket ɨtemb wul nangg yomnonj da, “Man kɨp kesa e ngɨrpu kesa mɨtɨbnenenyɨt.” Seg odenja ɨtemb pig wul nangg yarɨmɨt yokatonj. 20 Ɨ re bꞌauyaena rɨgap ɨtemb mɨle yɨr yongo, ton ma sobijog na kɨd kesa aukɨto. Sɨ ton ket Yesund yɨgekito da, “Rɨdede nya kena ɨtemb pig wul odenja yarɨmɨt yokas?” 21 Ɨ Yesu ket ten esmonggainonj da, “Kon ɨmɨnjog wen tamninyɨn da rada wa opima gar ke utkunda dɨde maka ra nony nɨmognɨmog taenindam, sɨ wɨn ma odede mɨle nena im tamnɨkindam rɨnte re onggɨt pig wul nanggɨm pɨlɨnd awɨk, ajɨ daka kwa wɨn rɨrɨr im tendenindam onggɨt dorɨm pɨlwa da ‘Man bꞌuromate dɨde molenggyam bꞌɨskante de sɨpa wa,’ sɨ ɨta tawɨk. 22 Ɨ ra wɨn gar ke utkunda oramisya Godɨm pɨlwa dɨde nanggamog mana ra wɨn bꞌɨgekena oramitenya yɨr opmita ke, sɨ wɨn opima takasindam.”

Yesu ma Juwai gatab Bꞌarkita

(Mak 11:27-33; Luk 20:1-8)

23 Ɨ re Yesu bꞌɨgaronj yɨnamet aba wa dɨde ket rɨga auyaeninonj, odedend ket yɨna mopyam sɨ rɨga dɨde Ju rɨga waina elda rɨga tuwonj Ti pɨlwa. Ɨ ton ket Yesund yerkito da, “Man nangga juwai kaim onggɨtyam gasa amnɨkinyɨt? Ɨ yet mor onggɨtyam juwai mokawonj?” 24 Ɨ Yesu ket ten mɨra amninonj da, “Kodaka yɨpa yɨt gatab e wen tarkisinyɨn. Ra wɨn mɨra notɨnya, sɨ onggɨt kak kaim Kodaka wen wumɨr tamninyɨn nangga juwai kaim kon onggɨtyam gasa amnɨkinyɨn. 25 Wɨn wumɨr nomna! Rɨngma, rɨngkae Yoanɨmna baptiso ikonj, rɨka Godɨm pɨlkae o mɨnda rɨka rɨga wa pɨlkae?” Sɨ ket ton towa wɨngɨrɨnd yɨt bꞌɨglenena wuwenonj da, “Ra men mɨra omnyu da ‘Godɨm pɨlkae,’ sɨ ton opima netɨrkisiny dor da, ‘Sɨ wɨn nangga pena maka Yoanɨmna baptiso gatab gar ke utkunda ke yokatonda?’ 26 Ajɨ ra men jaba nitinjindam da, ‘Rɨga wa pɨlkae,’ sɨ men rɨga bobo im moga uwajindam. Mop nokɨp komkesa rɨgap Yoanɨnd ɨmɨnjog kae yokatenyi da ton re God ma yɨpa bageyam na.” 27 Sɨ ton ket Yesund mɨra yomno da, “Sɨn ma wumɨr im.” Ɨ Yesu daka ket ten amninonj da, “Sɨ Kodaka ma opima wen wumɨr tamninyɨn nangga juwai kaim Kon onggɨtyam gasa amnɨkinyɨn.

Nɨmog Bꞌɨga gatab Tendam Yɨt

28 “Sɨ rɨja im wɨn nony taindam onggɨt yɨt gatab? Yɨpa rɨgam nɨmog bꞌɨga yɨbnawonj. Ɨ ɨtemb rɨga yikonj nanyam bꞌɨgam pɨlwa dɨde ket yomnonj da, ‘Kor bꞌɨga! Yu man meke greip sopapu wa dɨde ket wɨko omnɨket.’ 29 Ɨ ton ket ti bꞌund mɨra yomnonj da, ‘Kon ma singi en.’ Ajɨ yɨmta kena ton gar bꞌengendonj, ngɨrpu ton ket yikonj greip sopapu wa. 30 Ɨ kwa towa bꞌu yikonj yɨngganyam bꞌɨgam pɨlwa dɨde ket tida kwa ɨja na yɨt yomnonj rɨja na re nanyamɨnd yɨt yomnonj. Sɨ ɨtemb yɨngganyam bꞌɨga mɨra yomnonj da, ‘Abu, kon ɨta neken.’ Ajɨ ton maka yikonj. 31 Sɨ rɨngma, osiemb nɨmog nanyɨnggan wa wɨngɨrɨnd yet towa bꞌuɨmna singi yomnɨkonj?” Sɨ ton mɨra yomno da, “Nanyamyamɨt.” Seg Yesu ten amninonj da, “Kon wen ɨmɨnjog tamninyɨn da teks imdayam dɨde yiyagyiyag iyenapu kongga ton opima God ma pumb tungg wa bꞌɨgarena wuweny wa wɨpɨnd. 32 Mop nokɨp re baptiso Yoan negɨr kesa dɨmdɨmjog nya ouyawam ikonj wa pɨlwa, sɨ wɨn maka tin gar ke yokatonda, ajɨ teks imdayam dɨde yiyagyiyag iyenapu kongga, tonpiya tin gar ke yokateno. Ɨ nangga ma jɨ da wɨn kea towaina engenda mɨle yɨr ongong yiyenonda, ajɨ wɨn makaima waina gar bꞌengenjindam Godɨm pɨlwa dɨde tin gar ke utkunda ke yokatenya.

Negɨr Greip Sopapu Wɨko Rɨga gatab Tendam Yɨt

(Mak 12:1-12; Luk 20:9-19)

33 “Wɨn kwa utkunda yɨpa tendam yɨt! Yɨpa gou yonggyam yɨbnonj. Sɨ ton ket greip nangg ɨtot eyeninonj tina gowɨnd, ɨ sopapund kotal eror yiyenonj, ɨ greip kɨp ungka gasa oramitam kip yoskonj, ɨ dɨde sopapu yɨr ɨpkam yɨpa pumbpumb met yorangonj. Seg re ket ton nɨnda sopapu wɨko rɨga kɨma yɨtnono aento dɨde tɨrɨr yomno da, ‘Ra kɨp wɨn okas dem, yonggyam opima sopapu mɨra greip kɨp takasiny dem.’ Yɨt seg ke ton ket sopapu towa akainonj dɨde menon yokatonj bꞌenga kantri wa. 34 Sɨ re greip kɨp wɨn wus wa auka ikonj, ɨtemb yonggyam tina wɨko rɨga etmɨkisinonj opimemb sopapu wɨko rɨga wa pɨlwa mɨra greip kɨp okatam. 35 Ɨ sopapu wɨko rɨgap yonggyamɨmna wɨko rɨga emdɨto, seg ton ket yɨpa yipowo, ɨ yɨpa yongando ɨ dɨde yɨpa gɨmo ke uj tama na yɨdrɨko. 36 Sɨ yonggyam kwa bꞌusaya jogjog bꞌenga wɨko rɨga etmɨkisinonj ajɨ ma odede rɨga pɨs na ɨt re naska re dɨde. Ajɨ sopapu wɨko rɨgap kea ɨja na yɨpa wɨp ke opimemb wɨko rɨga omnɨka eyento rɨja na re naska re dɨde. 37 Seg ɨtemb Yonggyam kikitum tinajog bꞌɨga yɨtmɨkitonj towa pɨlwa odede nony kɨma da, ‘Ton opima koina bꞌɨgand ɨsnai dem.’ 38 Ajɨ re onggɨt sopapu wɨko rɨgap towa yonggyamɨmna bꞌɨga yɨr yongo, ton towalenggyam apurento da, ‘Ɨtemb bꞌɨga re tina sopapu owabɨnta rɨga e. Sɨ bꞌogɨl e, men tin yangandu. Ɨ men ɨdenatemb ket ɨtemb sopapu okasu rɨnte ra ton owabɨnjis.’ 39 Seg ton ket tin yokato dɨde ket yɨskanto greip sopapu bau wa, ngɨrpu uj tama na yongando. 40 Sɨ onggɨt paemb ra ket ɨtemb greip sopapu yonggyam ik, nangga e ket ton omnɨk onggɨt sopapu wɨko rɨga wa pɨlwa?” 41 Ɨ ton Yesund mɨra yomno da, “Ra ɨtemb yonggyam ik dem, ton opima onggɨt negɨrjog sopapu wɨko rɨga nenegɨr kana uj tandrɨkiny dem. Seg ton ket kwa greip sopapu takainy dem bꞌenga sopapu wɨko rɨga wa yepim ra bꞌobogɨl sopapu mɨra greip kɨp ti ogonenenanj ita erngoka wɨnɨnd.” 42 Ɨ ket Yesu ten amninonj da, “Ma wɨn maka odede yɨtkak agenkɨtondam yɨna peband, ɨte re da,

‘Yɨpa Motɨr, met oranga rɨgap bꞌɨsayo met orangam,
ajɨ God ket yɨmta ke met wugɨnd yoramitonj onggɨt met emorkam.
Sɨ Ton ket ɨmɨnjog ɨsnawa kɨma Motɨr na awonj onggɨt met oranga wɨngɨrɨnd.
Ɨ ɨtemb re Yonggyam Godɨm pɨlkaemb jɨ aukonj,
sɨ kwa ɨtemb re otomantijog na aukonj mera yɨrɨndꞌ?
43 Sɨ onggɨt paemb Kon wen tamninyɨn da God ɨta wa pɨlke Tina pumb tungg ewaikis dem, dɨde ket Ton ɨta ɨtemb Tina pumb tungg takainy dem yɨpa bꞌenga bobo rɨga wa yepiya ra onggɨt Tina pumb tungg rɨrɨrɨnd gar ke utkunda mɨle omnɨka teyenanj. 44 Sɨ yet ra sap totenj onggɨt Motɨr kumbɨnd, ton ɨta kak tiposɨk. Ɨ ya kumb nat ra ɨtemb Motɨr sap totenj, onggɨt Motɨrɨt ɨta tin ɨimɨk dem.”

45 Sɨ opimemb yɨna mopyam sɨ rɨgap dɨde Parisai rɨgap Yesumna tendam yɨt utkundeno, ton kea nony aukɨto da, “Ton sɨna tendam yɨt ke nomneniny.” 46 Sɨ opimemb Ju rɨga waina wɨp iyoi rɨgap singi aukɨto Yesund yɨmɨnd okatam. Ajɨ ton rɨga bobo na moga uwadto, mop nokɨp komkesa rɨgap Yesund ɨmɨnjog kena yokateno da, “Ton re God ma yɨpa bageyam e.”